Jedzenie łączy - o kuchni łemkowskiej z Grażyną Betlej-Furman

Grażyna Betlej-Furman urodziła się w Międzyrzeczu, w pobliżu Gorzowa Wielkopolskiego, gdzie mieszkali jej rodzice - przesiedleńcy. Posiada łemkowskie korzenie; jej dziadkowie pochodzili z Ropek (powiat gorlicki, gmina Uście Gorlickie), skąd zostali wysiedleni, lecz później powrócili do rodzinnej miejscowości. To właśnie w Ropkach, położonych u podnóża najwyższych szczytów Beskidu Niskiego - Ostrego Wierchu i Lackowej - autorka spędziła dzieciństwo. Obecnie prowadzi tam gospodarstwo agroturystyczne "Swystowy Sad", w którym samodzielnie przygotowuje posiłki dla gości. W ofercie znajdują się m.in. potrawy kuchni łemkowskiej, choć autorka chętnie sięga także po kulinarne eksperymenty. W gospodarstwie organizowane są również plenery malarskie i fotograficzne oraz warsztaty rękodzielnicze.

Pierwszą książkę kulinarną - "Domowa pierogarnia" - opublikowała w 2014 roku (Wydawnictwo Olesiejuk). Druga publikacja, "Kuchnia łemkowska z Ropek. Częstujcie się!", ukazała się w 2024 roku nakładem Wydawnictwa Libra. Zawiera kilkadziesiąt przepisów kuchni łemkowskiej - prostej, skromnej, lecz pełnej smaku, bazującej na składnikach dostępnych w wiejskim ogrodzie i spiżarni tradycyjnej łemkowskiej chyży. Książka wyróżnia się starannym opracowaniem graficznym i bogatą szatą ilustracyjną.

Podczas spotkania autorka nie tylko mówiła o kulinarnym dziedzictwie Łemkowszczyzny, ale również przybliżyła codzienne życie dawnych mieszkańców Ropek - wsi, która niegdyś tętniła życiem. Wspominała dzieciństwo, kuchnię babci i mamy oraz potrawy, smaki i zapachy, które zapisały się w jej pamięci. Z chęcią dzieliła się również historiami o swojej rodzinie, w szczególności o dziadkach - ludziach skromnych, lecz otwartych i gościnnych.

Uczestnicy wydarzenia mieli okazję skosztować kołacza z serem, powidłem i kruszonką, przygotowanego przez autorkę. Osoby, które zakupiły książkę "Kuchnia łemkowska z Ropek. Częstujcie się!", otrzymały od Grażyny Betlej-Furman autograf oraz okolicznościową pieczątkę.

Autorka planuje publikację kolejnej książki kulinarnej, w której znajdą się autorskie przepisy serwowane gościom w "Swystowym Sadzie".

Spotkanie odbyło się w ramach projektu "Miejsca, ludzie, rzemiosło = dziedzictwo regionu!", dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: EtnoPolska. Edycja 2025.