Zidentyfikowano ofiarę komunistycznego terroru z Krosna

22 lipca w Belwederze odbyła się uroczystość wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom ofiar, które zginęły w wyniku działań niemieckiego i komunistycznego terroru oraz czystek etnicznych. Ogłoszone zostały nazwiska 30 osób, których szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane w ramach działań Instytutu Pamięci Narodowej.

Na liście znalazł się również Kazimierz Człowiekowski ps. "Niemsta", urodzony w podkrośnieńskich Białobrzegach (obecnie dzielnica Krosna).

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele rodzin zidentyfikowanych, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Wojciech Kolarski, prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki i jego zastępcy: dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, dyrektor Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, dr hab. Karol Polejowski i dr Mateusz Szpytma.

W imieniu rodzin osób zidentyfikowanych głos zabrał Zbigniew Człowiekowski, syn Kazimierza Człowiekowskiego, którego szczątki IPN odnalazł podczas prac prowadzonych we wrześniu 2021 roku na terenie Cmentarza Pobitno w Rzeszowie.

Czy odnaleziono szczątki Kazimierza Człowiekowskiego?
Kazimierz Człowiekowski ps. "Niemsta" urodził się 13 stycznia 1909 r. w podkrośnieńskich Białobrzegach (obecnie dzielnica Krosna). W latach 30 - tych związał się z ruchem ludowym. W 1941 r. wstąpił do grupy dywersyjnej NOW Józefa Czuchry ps. "Orski", której członkowie przeszli wkrótce do Tajnej Organizacji Wojskowej. Po akcji scaleniowej znalazł się w oddziale partyzanckim "OP-11" Inspektoratu AK Jasło pod dowództwem "Orskiego". Brał udział w wielu akcjach zbrojnych wymierzonych wobec okupanta. Po wkroczeniu Sowietów do Krosna został aresztowany w listopadzie 1944 r., pod zarzutem przynależności do AK i zesłany do łagru nr 270 w Borowiczach, a następnie przeniesiony do łagru nr 531 w Swierdłowsku, skąd zwolniono go w listopadzie 1947 r. Po powrocie do kraju zamieszkał w rodzinnych stronach. W lipcu 1949 r. popadł w konflikt z miejscowymi władzami i po aresztowaniu został osadzony w siedzibie krośnieńskiego UB, skąd udało mu się zbiec. W kolejnych latach ukrywał się na terenie Krosna oraz powiatu krośnieńskiego i brzozowskiego. Redagował i rozsyłał anonimowe listy do działaczy partyjnych i urzędników. Raniony w Niedzielę Wielkanocną 18 kwietnia 1954 r. w czasie zasadzki zorganizowanej przez funkcjonariuszy UB w Krośnie oraz żołnierzy WOP. Zmarł następnego dnia w szpitalu WUBP w Rzeszowie. Szczątki Kazimierza Człowiekowskiego zostały odnalezione podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN we wrześniu 2021 r. na terenie Cmentarza Pobitno w Rzeszowie.

Instytut Pamięci Narodowej prowadzi działania zmierzające do odnalezienia i identyfikacji ofiar reżimów totalitarnych oraz czystek etnicznych w ramach działalności Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, we współpracy z Główną Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Lista nazwisk zidentyfikowanych ofiar (łącznie z przeznaczonymi do ogłoszenia 22 lipca) wynosi już 220.
Celem sprawniejszej identyfikacji odnajdywanych szczątków Instytut Pamięci Narodowej od kilku lat korzysta z narzędzia udostępnionego przez amerykańskie Federalne Biuro Śledcze (FBI) - systemu CODIS. Każdego roku wzrasta odsetek osób zidentyfikowanych z wykorzystaniem tego systemu, który obecnie sięga 30 procent.

Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzi działania poszukiwawcze na terenie całego kraju oraz poza jego granicami. Zespół specjalistów przebadał kilkadziesiąt miejsc w Polsce, prowadził także prace m.in. na Ukrainie, Białorusi, na Litwie oraz w Niemczech. Kilka tygodni temu zakończyła się wizyta archeologów i historyków w Kazachstanie i Uzbekistanie.