W dzisiejszym społeczeństwie, zwłaszcza w erze mediów społecznościowych, działania leśników budzą ogromne zainteresowanie. Osoby związane bezpośrednio z leśnictwem zazwyczaj podchodzą spokojnie i bez zbędnych emocji do różnych informacji na temat działań związanych z gospodarką leśną. Również osoby korzystające z lasu w różnorodny sposób, jak zbieracze runa leśnego, turyści czy korzystający z drewna, wykazują zrozumienie dla pracy leśników i długofalowych efektów, które mają na celu trwałości lasu. Są jednak też osoby czy gremia, które nie akceptują gospodarki leśnej w ogóle i uważają, że las powinien pozostać pozbawiony jakiejkolwiek ingerencji człowieka, nawet w celach rekreacyjnych.
W ostatnim czasie Nadleśnictwo Bircza stało się obiektem szeregu manipulacji, nieprawdziwych sugestii i prób wprowadzenia opinii publicznej w błąd. Bez wątpienia taką treścią, szczególnie oddziałującą na opinię publiczną, jest informacja, jakoby Nadleśnictwo Bircza planowało w najbliższym czasie wycinkę surowca drzewnego o łącznej miąższości 1,5 mln m3, która jest oczywistą manipulacją. Prawdą jest, że do końca 2026 r., Nadleśnictwo Bircza pozyska łącznie około 379 tys. m3 surowca drzewnego, a nie, jak twierdzi Gazeta Wyborcza, 1,5 mln m3. Szczegółowe wyjaśnienia publikujemy w oficjalnym oświadczeniu na stronie internetowej Nadleśnictwa Bircza - https://bircza.krosno.lasy.gov.pl/witamy/-/asset_publisher/ps9ifaWDPZ57

Leśnictwo jest dziedziną korzystającą z nauk przyrodniczych, takich jak botanika, zoologia i ekologia. Jest również integralną częścią gospodarki i życia społecznego w wielu aspektach, stąd ustawowe sformułowanie o leśnictwie wielofunkcyjnym. Jego cechy to: wzrost powierzchni leśnej, wysoka różnorodność biologiczna, liczne gatunki i siedliska oraz dostarczanie drewna, surowca przyjaznego dla środowiska, jak również świadczenie przez lasy wielu społecznych funkcji turystycznych, klimatycznych czy kulturowych.

Obecny stan polskiego leśnictwa jest wynikiem badań naukowych opartych na wielowiekowej historii naśladowania natury w taki sposób, aby osiągnąć pozytywne efekty. Przyspieszamy naturalne procesy zachodzące w ekosystemach leśnych, aby las w pełni spełniał wszystkie funkcje oczekiwane przez społeczeństwo, szczegółowo określone w ustawie o lasach.

Co ważne, planowanie i realizacja działań w leśnictwie ma perspektywę liczoną co najmniej w dziesiątkach lat, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę pokoleń w drzewostanie, zachować trwałość i ciągłość lasu a przy tym dostarczyć surowiec drzewny dla gospodarki. W języku fachowym dla takiego trybu działania, naśladującego naturę, używamy terminu "rębnia" czy też "prowadnia hodowlano-leśna IVd". Jest ona stosowana w wielogatunkowych, zróżnicowanych wiekowo, pięknych drzewostanach w górach i na pogórzu.

Decyzje dotyczące działań w lesie są oparte na analizach przeprowadzanych przez taksatorów leśnych, a więc specjalistyczne zespoły, które opisują drzewostany i określają ich parametry, tworząc opis taksacyjny. Nie są to pracownicy Lasów Państwowych, ale zewnętrzne firmy, które konkurują na zasadach zamówień publicznych. Na podstawie pracy taksatorów leśnych, każde nadleśnictwo otrzymuje dokument z konkretnymi wskazówkami gospodarczymi lub ich brakiem, przypisanymi do poszczególnych fragmentów lasu. Leśnicy mają 10 lat na wykonanie wszystkich zaplanowanych działań, po czym ich praca jest oceniana, a nowe wytyczne są ustalane na kolejne 10 lat. Każdy taki dokument jest poddawany ocenie przez zewnętrzne instytucje i uwzględnia udział społeczny.

Niestety, wielu ludzi łatwo poddaje się manipulacji, widząc wycinane grube, ponad stuletnie drzewa, gdyż nasi adwersarze nieskrępowanie rzucają epitety w stronę gospodarki leśnej, nazywając ją "rabunkową". Żeby mieć pełniejszy obraz sytuacji, warto również wspomnieć o historycznej perspektywie i przemianach, jakie zaszły w podkarpackich lasach. Na zdjęciach zamieszonych na geoportalu https://geoportal-krajowy.pl/historia-podkarpackich-lasow/ można zobaczyć, jak niewiele lasów było na Podkarpaciu jeszcze 80 lat temu i w jaki sposób były one użytkowane. Las był, dla ludzi zamieszkujących teren Bieszczadów, Beskidu Niskiego i Pogórza Przemyskiego, źródłem budulca, opału i pożywienia. Każdy fragment terenu był zagospodarowany. Wiele obszarów leśnych zostało wówczas zniszczonych wskutek działań wojennych i innych czynników. Jednak dzięki wieloletniej pracy, świadomości społecznej w zakresie ochrony przyrody, obecnie mamy znacznie większe obszary zalesione. Leśnictwo w Polsce przeszło długą drogę od czasów wojny do obecnego stanu. Nasz praca polega nie tylko na pozyskaniu drewna, ale także na rewitalizacji obszarów zdegradowanych, tworzeniu nowych lasów, ochronie bioróżnorodności i przywracaniu naturalnych ekosystemów. Wzrost ilości lasów i ich poprawa jakościowa są wynikiem długotrwałych wysiłków podejmowanych przez kolejne pokolenia leśników i społeczeństwo w celu przywrócenia równowagi w środowisku naturalnym.

Podsumowując, gospodarka leśna ma na celu osiągnięcie zrównoważonego wykorzystania lasów, w tym dostarczanie surowca drzewnego, ochronę przyrody i udostępnienie lasów społeczeństwu. Współpraca między leśnikami a społeczeństwem jest istotna dla osiągnięcia wspólnych celów ochrony przyrody i korzystania z lasów.

Dofinansowano ze środków Lasów Państwowych
RDLP w Krośnie
Autor: Kamil Grałek i Grzegorz Rachwał / Wydział Ochrony Zasobów Przyrodniczych RDLP w Krośnie