Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Krośnie

Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu jest świętem uchwalonym 1 listopada 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Datę obchodów wyznaczono na 27 stycznia - rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku.

Krośnieńskie obchody odbyły się w poniedziałek, 24 stycznia. Rozpoczęły się wspólną modlitwą, którą poprowadził franciszkanin o. Jacek Wójtowicz i upamiętnieniem ofiar Holokaustu na cmentarzu żydowskim przy ul. ks. Władysława Sarny.

Pamięć krośnieńskich Żydów uczczono przy tablicy pamiątkowej ulokowanej w miejscu dawnego getta żydowskiego przy ul. Franciszkańskiej. Wiązanki kwiatów złożyli: Jerzy Borcz - przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego; prezydent Krosna Piotr Przytocki i przewodniczący Rady Miejskiej Zbigniew Kubit; rektor Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie prof. Zbigniew Barabasz; Katarzyna Janas, reprezentująca posłankę Joannę Frydrych; Kamila Bogacka - prezes Stowarzyszenia Czyń Dobro Mimo Wszystko; dyrektor Muzeum Rzemiosła w Krośnie Marta Rymar oraz Katarzyna Krępulec-Nowak z Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.

Getto w Krośnie zostało utworzone na początku 1942 roku. Zgromadzono w nim około 600 osób narodowości żydowskiej.

- Getto było początkiem gehenny i tragedii żyjących w naszym mieście Żydów, którzy stanowili niemal 25 procent ludności Krosna. Byli wywożeni do ciężkiej pracy w kamieniołomach, około 120-osobowa grupa pracowała też na lotnisku w Krośnie. Był wśród nich Aleksander Białywłos, który uratował się dzięki Liście Schindlera. Z krośnieńskiego getta trafiali do obozów zagłady. Oby się nigdy ta tragiczna historia nie powtórzyła - powiedział prezydent Krosna Piotr Przytocki.

W Muzeum Rzemiosła w Krośnie otwarta została wystawa "Dziewczyna z pamiętnika. W poszukiwaniu Rywki z łódzkiego getta" ze zbiorów Żydowskiego Muzeum Galicja w Krakowie.

- Wystawa opowiada fragment życia 10-letniej dziewczynki Rywki Lipszyc. Pamiętnik spisany był od 3 października 1943 r. do 12 kwietnia 1944 r. na terenie łódzkiego getta. Znalazła go w 1945 r. niedługo po wyzwoleniu obozu Auschwitz-Birkenau przez Armię Czerwoną, sowiecka lekarka wojskowa w pobliżu ruin krematorium - powiedziała Marta Rymar, dyrektor Muzeum Rzemiosła w Krośnie.

W Krośnie w obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu włączyło się również Muzeum Podkarpackie. W sali konferencyjnej budynku Towarzystwa Mieszczańskiego "Zgoda" przy ul. Piłsudskiego odbył się wernisaż wystawy "Wszystkie drogi…" ze zbiorów Żydowskiego Muzeum Galicja w Krakowie. Podsumowane zostały też warsztaty dla młodzieży szkolnej "Projekt Pamięć" oraz zaprezentowano wspomnienia ocalały z zagłady - "Tak było".

Na godzinę 17.00 w budynku "Zgoda" zaplanowano spotkanie on-line z ocalałym Aleksandrem Białywłosem White’m - "Póki żyję - pamiętam".

Organizatorami krośnieńskich obchodów byli: prezydent Krosna, Muzeum Rzemiosła w Krośnie, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli, II LO w Krośnie, Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz rzeszowski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej.