Urodziny Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej

Wydarzenia jubileuszowe z okazji 2. rocznicy powstania Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej rozpoczęły się w piątek (10 grudnia) spektaklem dla dzieci "Tam, gdzie góry i chmury" w wykonaniu Parapuszy oraz spotkaniem śpiewaczym z Adamem Strugiem - "Śpiewajmy Leśmiana".

Sobota (11 grudnia) upłynęła pod znakiem warsztatów kulinarnych: lepienie pierogów na różne sposoby, pieczenie i ozdabianie babeczek, ozdabianie tortu urodzinowego; warsztatów kulinarnych, podczas których każdy uczestnik mógł wykonać ekologiczną zabawkę: samolot i konika z drewnianych patyczków, tekturki i włóczki. W sali teatralnej odbyły się warsztaty śpiewacze z Bartoszem Gałązką i przyjaciółmi.

W niedzielę (12 grudnia) warsztaty snycerskie poprowadził Paweł Armata, zorganizowany został również etnoranek, podczas którego pod okiem Ewy Szymko przygotowano tradycyjne staropolskie śniadanie.

- Śniadanie stanowiło najważniejszy posiłek, często całodzienny. Jak się bowiem chodziło w pole, nie było czasu, żeby na obiad przygotować coś na gorąco. Na kolacje jadło się przeważnie ziemniaki z kwaśnym bądź słodkim mlekiem. I to był cały posiłek. Dlatego śniadanie musiało być treściwe i w jego przygotowanie trzeba było włożyć dużo pracy. Robiło się między innymi zupy mleczne, placki ziemniaczane, pierogi - powiedziała Ewa Szymko.

Podczas etnoranka przygotowano kawę zbożową z mlekiem, zupę mleczną z kluseczkami z grysiku, placki ziemniaczane po iwelsku, jajecznicę na maśle i na boczku, rogaliki drożdżowe z marmoladą, a także warzywa świeże i kiszone, wędliny z Jasiołki, ser biały ze śmietana i czosnkiem, powidło, chleb.

Obchody jubileuszowe zakończyła w niedzielne popołudnie prezentacja dwóch lat działalności Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej. Podczas spotkania, które prowadzili Ewa Bednarczyk-Strzok, kierownik Etnocentrum i Bartosz Gałązka, wręczono nagrody laureatom konkursu fotograficzno-krajoznawczego "4 pory roku", edycja I - kapliczki ziemi krośnieńskiej. Konkurs nie polegał tylko na przesłaniu zdjęcia. Trzeba było również przesłać opis kapliczki. Łącznie napłynęło 41 prac. I miejsce zdobyła Maja Pawińska za zdjęcie "Kapliczka 1714", II - Jakub Żeligowski ("Kapliczka na Pańskiej Górce"), III - Anna Arendarczyk ("Kapliczka w Nowej Wsi").

Wyróżnienia otrzymali: Marcin Pawiński ("Gdzieś w Komborni", "Jesienna Pani" i "W księżycową jasną noc"), Teresa Nowak ("Figura Najświętszego Serca Jezusowego z 1894 roku", Marta Płoszaj ("Jesienna dramaturgia"), Paulina Bojnowska ("Kapliczka św. Rozalii w Szczepańcowej"), Katarzyna Skóra ("Kapliczka u Jana"), Joanna Hanus ("Kamienny krzyż"), Zbigniew Sanocki ("Przydrożna kapliczka w Chlebnej"). Nagrody pieniężne, książkowe oraz dyplomy wręczyli prezydent Krosna Piotr Przytocki, przewodniczący Rady Miejskiej Zbigniew Kubit i dyrektor Regionalnego Centrum Kultur Pogranicza w Krośnie Dorota Cząstka.

Podsumowany został również I etap projektu badawczego "Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej na ścieżkach kultury tradycyjnej. Wyprawa pierwsza: Obrzędowość doroczna", który był realizowany w roku bieżącym.

- Gromadzimy archiwum, zbieramy materiały, opowieści, wspomnienia, pieśni, teksty prozy ludowej, przekazy wierzeniowe. Bardzo też istotny jest fakt, że gromadzimy przyjaciół wokół Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej. Archiwum, które powstanie będzie bazą do dalszych działań - powiedziała prof. dr hab. Katarzyna Smyk, opiekun naukowy projektu.

Ewa Bednarczyk-Strzok, kierownik Etnocentrum wyjaśniła, że realizacja projektu rozłożona jest na dwa lata.

- Grupa badaczy, w tym nasi pracownicy jak i uczniowie krośnieńskich szkół, wybrała się w teren, na ziemię krośnieńską, odwiedzając starszych mieszańców regionu mających wiedzę na temat obrzędowości danego terenu. Rozmowy trwały godzinami i dzięki tym wyprawom udało nam się zebrać bardzo dużo materiału, z którego będziemy czerpać przez następne lata - stwierdziła Ewa Bednarczyk-Strzok.

Bartosz Gałązka, opiekun merytoryczny projektu, zaznaczył, że podróż po ziemi krośnieńskiej w pierwszym roku projektu badawczego dotyczyła głównie dwóch pór roku - lata oraz jesieni i wszystkiego co było związane ze zwyczajami na krośnieńskiej i podkrośnieńskiej wsi, które miały miejsce w tym czasie, aż do progu adwentu.

Osoby biorące udział w projekcie, które podzieliły się informacjami na temat tradycyjnych obrzędów z naszego terenu, otrzymały upominki. W gronie tym znaleźli się: Jadwiga Bargieł, Maria Domaradzka, Zofia Mucha, Helena Opielowska, Wiktoria Suchecka, Janina Tatara, Cecylia Zagórska, Tadeusz Gajda, Maria Kurc, Zofia Wasylik, Kazimiera Jurczyk, Stefania Bąk, Maria Szajna, Wanda Brach, Janina Kandefer, Józef Zajdel, Zofia Kosztyła, Maria Kwolek, Zenon Dąbrowski, Teresa Podolak, Maria Muroń, Antoni Czaja, Adam Zima, Stefania Śmiała, Kazimiera Boruń, Janina Bolanowska, Bronisława i Tadeusz Maksym, Weronika Kosztyła, Władysława Szewczyk, Wiesława i Czesław Bober, Katarzyna Łobodzińska, Zofia Masłyk, Kazimiera Mucha, Czesława i Józef Wnęk, Helena Rachwał, Emilia Wójcik, Stanisława Tarnawska. Podziękowania wręczyli Piotr Przytocki, Zbigniew Kubit i Dorota Cząstka. Część z uhonorowanych osób, odebrała upominki osobiście w niedzielne popołudnie.