Srebrny jubileusz Stowarzyszenia Przyjaciół Iwonicza-Zdroju

Stowarzyszenie Przyjaciół Iwonicza-Zdroju pod tą nazwą funkcjonuje od ćwierćwiecza. Zostało zarejestrowane w 1998 roku i jest kontynuatorem działających wcześniej Wojewódzkiego Społecznego Komitetu Obchodów 400-lecia Iwonicza-Zdroju (1973-1982) i Towarzystwa Miłośników Iwonicza-Zdroju (1983-1990).

Obecnie Stowarzyszenie liczy 65 członków. Prezesem jest Halina Józefczyk-Habrat, a wiceprezesami Janusz Michalak i Bogusława Michalak-Trybus.

Stowarzyszenie działa na rzecz rozwoju infrastruktury kulturalnej, rekreacyjno-sportowej (siłownia plenerowa) i turystycznej Uzdrowiska, oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego Iwonicza-Zdroju i regionu.

Jest też znane z propagowania dziedzictwa historycznego i kulturowego. Do tej pory wydano 13 tomów Rocznika Iwonicza-Zdroju, reprint przewodnika W. Bełzy Iwonicz i jego okolice z 1885 roku, Antologię poezji iwonickiej XIX i XX wieku - 6 wydań, reprint dzieła J. Dietla Źródła Lekarskie w Iwoniczu, biografię ks. dra Jana Rąba, dwa albumy poświęcone iwonickim rzeźbiarzom: W. Kandeferowi Władek z Wawelu i M. Nyczowi Życie dłutem pisane.

Stowarzyszenie opracowało 17 tablic informacyjnych dotyczących historii Iwonicza i Zakładu Zdrojowego. Upamiętniono też postacie związane z Iwoniczem poprzez ufundowanie tablic pamiątkowych i pomników m.in. Wincentego Pola, Władysława Bełzy, dra Wojciecha Oczki, prof. Józefa Dietla, Teodora Torosiewicza dra Józefa Aleksiewicza, księdza prałata dra Jana Rąba, Edwarda Długosza, Jana Litwina, kpt. Eugeniusza Werensa ps. Pik oraz pamiątkowych medali (Wojciecha Oczki, Teodora Torosiewicza, Józefa Dietla, Karola Załuskiego, 10-lecia Stowarzyszenia Przyjaciół Iwonicza-Zdroju, Władysława Bełzy). Nakręcono też etiudę filmową poświęconą iwonickiemu rzeźbiarzowi Władysławowi Kandeferowi.

- Organizujemy regionalne przedsięwzięcia artystyczne: festiwale, konkursy, wystawy, seminaria, konferencje związane z rocznicami ważnych wydarzeń historycznych oraz dotyczących iwonickiego uzdrowiska. Tworzymy i rozwijamy bazę informacyjną i dokumentacyjną Iwonicza-Zdroju i regionu, digitalizujemy zdjęcia i dokumenty dotyczące historii Iwonicza i okolic - opowiada Halina Józefczyk-Habrat (na zdjęciu), prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Iwonicza-Zdroju.

Stowarzyszenie było pomysłodawcą i współorganizatorem Festiwalu im. M.K. Ogińskiego, organizowało wyjazdy do filharmonii Rzeszowskiej. Organizowało lub współorganizowało też liczne imprezy o charakterze społecznym i patriotycznym m.in. obchody 425-lecia uzdrowiska Iwonicz, 170-lecia restauracji uzdrowiska, 200-lecia urodzin Wincentego Pola, 100. rocznicę śmierci Władysława Bełzy połączoną z uroczystościami powiatowymi oraz 70. rocznicę powstania Rzeczpospolitej Iwonickiej w ramach której zorganizowano stałą wystawę, wydano okolicznościowy folder oraz nakręcono paradokument filmowy Rzeczpospolita Iwonicka - warto wiedzieć, trzeba zobaczyć (dostępny w kanale YouTube).

- Udało się nam pozyskać środki na utworzenie wspólnie ze Stowarzyszeniem "Sanato" Izby Pamięci Szpitala Partyzanckiego Armii Krajowej i ppłka. dra Józefa Aleksiewicza. Przygotowaliśmy stałą wystawę w Galerii "Pasaż" w Iwoniczu-Zdroju, przedstawiającą historię uzdrowiska Iwonicz - dzieje i historia, oraz drugą poświęconą Rzeczpospolitej Iwonickiej oraz czasowe prezentacje m. in. karty bożonarodzeniowe, pocztówki z Iwonicza-Zdroju i okolic, 1050 lat Chrztu Polski, wystawy z okazji 100-lecia urodzin W. Kandefera, wystawę fotograficzną W. Wierzbiańskiego Iwonicz w latach 70., 80-tych. Dzięki współpracy z Pomaturalnym Studium Animatorów Kultury w Krośnie kilka razy w roku prezentujemy wystawy związane z fotografią artystyczną. Co roku organizujemy kilka wernisaży i wystaw artystów z całej Polski - informuje prezes Stowarzyszenia.

Ale to nie wszystko. W ostatnim czasie Stowarzyszenie podjęło się realizacji cyklu filmików promujących Iwonicz-Zdrój, jego historię i architekturę Spacerkiem po Iwoniczu. Do tej pory zrealizowano 3 odcinki, przedstawiające historię Pałacu Modrzewiowego, tzw. Starego Pałacu, Domu Zdrojowego oraz wywiad z potomkiem rodziny Załuskich - Michałem.

- Podjęliśmy starania o zaprojektowanie i zainstalowanie ławeczki Amelii Załuskiej, współwłaścicielki i restauratorki Iwonickich Zdrojów. Wspólnie z Centrum Kultury i Czytelnictwa w Iwoniczu-Zdroju oraz zespołu muzycznego ART MINERAL przygotowaliśmy cyklu spotkań Widowisko Muzyczno-Poetyckie "Zdrój Iwonicki malowany muzyką i poezją dawnych i współczesnych twórców i artystów" z prezentacją multimedialną - mówi Halina Józefczyk-Habrat (na zdjęciu z Natalią Walewską i Rafałem Lewandowskim podczas Festiwalu im. Ks. Michała Kleofasa Ogińskiego).

Za aktywną działalność Stowarzyszenie Przyjaciół Iwonicza-Zdroju zostało uhonorowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nagrodę z okazji 25.lecia działalności oraz Odznaką Honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej" przyznaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odznakę odebrała prezes Halina Józefczyk-Habrat z rąk wicewojewody Jolanty Sawickiej podczas powiatowych obchodów Dnia Działacza Kultury w Rymanowie. Z kolei Zarząd Województwa Podkarpackiego przyznał stowarzyszeniu nagrodę "Znak Kultury" za całokształt działalności, na którą składała się praca kolejnych zarządów i członków Stowarzyszenia.

Prezes Halina Józefczyk-Habrat pytana o plany na ten rok oraz najbliższe lata wymienia między innymi uroczystości związane z jubileuszem 25-lecia istnienia i działalności Stowarzyszenia oraz uroczystości związane z 90. rocznicą urodzin wiceprezesa Stowarzyszenia Janusza Michalaka związanego ze Stowarzyszeniem od początku jego istnienia.

- Wspólnie z rodziną Załuskich i Centrum Kultury i Czytelnictwa w Iwoniczu-Zdroju organizujemy koncert "Załuscy i Iwoniczanie dla Iwonicza - najmłodsze pokolenie" oraz konferencję "Dwory i rodziny ziemiańskie. Historia - Kultura - Dziedzictwo". Wspólnie z Przemyskim Stowarzyszeniem Rekonstrukcji Strojów Historycznych "Damy i Huzary" przygotowujemy widowisko "Iwonickich wspomnień czar - pokaz mody z II połowy XIX w" z informacjami o strojach, z urywkami prasowymi i poezją iwonicką. We wrześniu planujemy jubileuszowy, XV Festiwal im. Księcia Michała Ogińskiego, połączony z plenerowym odtańczeniem poloneza Pożegnanie Ojczyzny - dodaje Halina Józefczyk-Habrat.

W przyszłym roku w planach jest wykonanie odlewu i osadzenie ławeczki Amelii Załuskiej; obchody 80. rocznicy powstania Rzeczpospolitej Iwonickiej oraz widowisko na otwarcie tzw. Pory Zdrojowej z rekonstruktorami strojów historycznych - Iwonickich Wspomnień Czar - Lata XX-te, Lata XXX-te.