Uzależnienie od smartfonów, komputerów, mediów społecznościowych. Ogromne zagrożenie dzieci i młodzieży

Posłanka Joanna Frydrych, prezes ZP LOK w Krośnie Jacek Makoś oraz rektor PANS w Krośnie dr hab. Zbigniew Barabasz zaprosili dzisiaj (3 października) na drugą edycję konferencji "Dzieci i młodzież w dobie chaosu dnia codziennego".

Dr Krzysztof Frączek, prorektor ds. studiów Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Krośnie przypomniał, że krośnieńska uczelnia prowadzi kierunki pedagogiczne od ponad dwudziestu lat, a tematyka konferencji dotyka niezwykle ważnych wyzwań współczesności, z którymi mierzą się dzieci, młodzież i ich rodziny, ale również nauczyciele, pedagodzy, specjaliści różnych dziedzin.

- Żyjemy w czasach bardzo dynamicznych, świat wokół nas zmienia się bardzo szybko, żyjemy w dobie globalizmu, sztucznej inteligencji, mediów społecznościowych. Dzisiejsze relacje między rówieśnikami, bądź też między dziećmi a rodzicami, czy nauczycielami wyglądają inaczej, jak choćby jeszcze dwadzieścia lat temu. Pojawiają się nowe problemy i nowe uzależnienia. Naszym obowiązkiem jest pomóc dzieciom w pokonywaniu tych wszystkich trudności - stwierdził dr Krzysztof Frączek.

Posłanka Joanna Frydrych podkreśliła, że dzieci i młodzież dorastają dzisiaj w świecie, w którym codzienność pełna jest pośpiechu, niepewności i nadmiaru bodźców.

- To, co dla dorosłych jest trudnością, dla młodych często staje się kryzysem, gdyż ich psychika i tożsamość dopiero się kształtują - powiedziała Joanna Frydrych.

Zaznaczyła, że jednym z największych wyzwań jest uzależnienie od smartfonów, komputerów i mediów społecznościowych. Młodzi ludzie spędzają tam coraz więcej czasu, często kosztem snu, relacji i zdrowia psychicznego.

- Nie zatrzymamy chaosu współczesnego świata, ale możemy nauczyć młodych, jak radzić sobie w nim bez utraty siebie - budując relacje, uważność i poczucie własnej wartości - zaznaczyła posłanka Joanna Frydrych.

O tym wszystkim mówili na konferencji specjaliści z różnych dziedzin.
Kinga Szpiech, instruktor terapii uzależnień w Wojewódzkim Szpitalu Podkarpackim im. Jana Pawła II w Krośnie zaprezentowała "Przewodnik zagrożeń XXI wieku wśród dzieci i młodzieży".
Mówiła między innymi o fonoholizmie, czyli nałogowym używaniu telefonu komórkowego, które prowadzi do uzależnienia behawioralnego mimo świadomości negatywnych konsekwencji. Przypomniała, że objawy uzależnienia od telefonu to między innymi:
- ciągły przymus korzystania z telefonu
- ciągłe zerkanie na ekran w poszukiwaniu nowych powiadomień
- posiadanie telefonu zawsze przy sobie
- złość i frustracja, gdy nie można korzystać z telefonu
- unikanie bezpośrednich kontaktów z innymi ludźmi oraz spotkań towarzyskich
- strach przed rozładowanie się telefonu
- ciągłe nasłuchiwanie dźwięku połączeń lub powiadomień
- coraz dłuższy czas spędzany przed ekranem telefonu
- zaniedbywanie codziennych obowiązków
- poświęcanie czasu na sen, by spędzić go przed ekranem telefonu.

Dr nauk med. Dariusz Mazurkewicz, psychiatra, psychiatra dziecięcy, kierownik Kliniki Psychiatrii w Uniwersyteckim Szpitalu w Rzeszowie mówił z kolei o następstwach uzależnień behawioralnych. Jego zdaniem problem ten ciągle narasta i zmienia się proporcja między pacjentami młodymi i starszymi.

- Pacjentów młodych mamy u nas coraz więcej. Dawniej była większa obawa przed tym, żeby się zgłosić do psychiatry, większa obawa przed "etykietowaniem". Drugi czynnik moim zdaniem to występujący kryzys autorytetów i bardzo dużym problem jest kryzys rodziny. W tej chwili grupą znaczącą skąd młody człowiek czerpie informacje i wzorce, jest grupa rówieśnicza, a nie poprzednie pokolenia. Wcześniej dziecko od najmłodszych lat uczyło się świata od rodziców. Teraz uczy się z internetu, od kolegów, którzy też czerpią wiedzę z internetu. Stąd pojawiają się przekłamania i problemy, które skutkują koniecznością leczenia ambulatoryjnego czy szpitalnego psychiatrycznego - stwierdził dr Dariusz Mazurkirwicz.

"Dzieci i młodzież w szponach algorytmów" to temat wykładu Daniela Białego z Zakładu Informatyki PANS w Krośnie.

- Choć dzisiejsza konferencja ma w tytule słowo "chaos", jednak w aplikacjach tworzonych dla dzieci chaosu nie ma. Tam mamy do czynienia ze starannie zaprojektowana maszyna po to, żeby przyciągnąć dzieci do ekranów smartfona, komputera, ale też jak najdłużej zatrzymać. Algorytmy w dzisiejszym świecie cyfrowym powodują, że dzieci coraz więcej czasu spędzają przed ekranem smartfona i komputera i uzależniają się od tego. Jest to niebezpieczne zjawisko, nad którym trzeba zapanować, żeby nie było potrzeby kierowania dzidzi do lekarzy specjalistów - powiedział Daniel Biały.

Bronisław Baran, radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego zwrócił uwagę, że z roku na rok wzrasta problem przemocy w szkole i dzisiaj nie ma już na co czekać, tylko podjąć konkretne działania.

- Nie wystarczy już pomoc nauczyciela, terapeuta, psycholog w szkole. Czas zintensyfikować te działania. Według danych statystycznych, 44 procent uczniów doświadczyło przemocy psychicznej, a 48 procent przemocy fizycznej. Są to informacje przerażające. Z kolei 26 procent nastolatków było ofiarami przemocy seksualnej bez kontaktu fizycznego, a co trzynasty z kontaktem fizycznym. Ponadto 33 procent doświadczyło przemocy ze strony bliskiej osoby dorosłej. Dlatego przeciwdziałanie przemocy, profilaktyka, reagowanie na sytuacje kryzysowe powinny być priorytetem zarówno rządu jak i samorządów - podkreślił Bronisław Baran.

Podczas konferencji wykłady wygłosili również lek. Anna Frączek-Szczepkowska, pediatra i neurolog dziecięcy; Marian Duda, prezes Oddziału Okręgowego TPD w Krośnie i Katarzyna Kotowska, wykładowca w Zakładzie Pedagogiki PANS w Krośnie.

Partnerami wydarzenia byli wojewoda Teresa Kubas-Hul oraz prezydent Krosna Piotr Przytocki, a patronat honorowy sprawowało Ministerstwo Edukacji Narodowej.